Het Rijk keert een zogeheten ‘tijdelijke maatstaf herindeling’ uit ter compensatie van de incidentele kosten van een herindeling. Deze vergoeding is afhankelijk van het aantal inwoners op 1 januari van het jaar voorafgaand aan de herindeling, alsmede de uitkeringsfactor in dat jaar T-1. Dat leidt er toe dat voorafgaand aan een herindeling slechts een (richtinggevende) raming van het bedrag kan worden gemaakt.

De ‘vergoeding tijdelijke verdeelmaatstaf’ wordt uitgekeerd over een periode van vijf jaar. In het jaar voorafgaand aan de herindeling wordt 25% uitgekeerd, in gelijke delen voor de herindelende gemeenten. Het restantbedrag wordt in de vier jaren daarna uitgekeerd – 40% in het jaar van herindeling en 20% in elk van de volgende jaren – en komt toe aan de nieuwe gemeente.