Bij een herindeling dient een wettelijk traject te worden doorlopen. De daarbij betrokken partijen zijn: gemeenten, provincie, ministerie BZK, ministerraad, Raad van State, Tweede en Eerste Kamer. Het traject duurt circa 3 jaar: vanaf het principebesluit van gemeenteraden om te komen tot herindeling tot aan de daadwerkelijke grensbeschrijving.

Allereerst stellen de betrokken gemeenten een herindelingsontwerp op, dat wordt vastgesteld door de gemeenteraden en ter inzage gelegd. Op dat moment worden gemeenten ook door de provincie onder preventief financieel toezicht geplaatst. Op basis van de zienswijzen op het herindelingsontwerp wordt een herindelingsadvies gemaakt, wat ter vaststelling aan de gemeenteraden wordt voorgelegd.

Dit herindelingsadvies wordt door de provincie met haar zienswijze naar het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties gestuurd. Daar wordt het getoetst aan het Beleidskader – met de criteria draagvlak, interne samenhang, bestuurskracht, evenwichtige regionale verhoudingen en duurzaamheid – en  wordt er een herindelingswet gemaakt. Deze wet wordt door de minsterraad vastgesteld en voor advies naar de Raad van State gestuurd. In het derde jaar van het herindelingstraject vindt de behandeling van de herindelingswet in de Tweede en Eerste Kamer plaats. Bij positieve besluitvorming worden daarna de herinde­lingsverkiezingen gehouden en de grenzen gecorrigeerd.